POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM
w Parafii pw. Najświętszego Odkupiciela w Szczecinie
Podstaw prawna: Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1606).
PREAMBUŁA
Mając na uwadze, że dziecko wymaga szczególnej opieki i troski, w tym właściwej ochrony przed krzywdzeniem, został stworzony niniejszy dokument. Celem Polityki jest ochrona dzieci. Naczelną zasadą działań podejmowanych przez pracowników naszej fundacji jest podmiotowe traktowanie dzieci. Niedopuszczalne jest ich krzywdzenie.
ROZDZIAŁ I – OBJAŚNIENIE TERMINÓW
§ 1.
- Dziecko – dzieckiem jest każda osoba do momentu ukończenia 18. roku życia.
- Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika poradni, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
- Przemoc fizyczna – działanie wobec dziecka, które powoduje uraz fizyczny, na przykład: bicie go, szarpanie, popychanie, zadawanie bólu, grożenie, kopanie.
- Przemoc psychiczna – przewlekła, nie fizyczna, szkodliwa interakcja z dzieckiem obejmująca zarówno działanie, jak i zaniechanie, na przykład: niedostępność emocjonalna, ignorowanie potrzeb dziecka, zawstydzanie, upokarzanie, straszenie. Przemocą jest także, nieodpowiednia socjalizacja, czy narażanie dziecka na bycie świadkiem przemocy.
- Przemoc seksualna – podział na przemoc seksualną z dotykiem i bez dotyku – każda czynność seksualna podejmowana z dzieckiem poniżej 15. roku życia, m.in.: zachęcanie dziecka do rozbierania się, zachęcanie dziecka do wysyłania nagich zdjęć, dotykania się w miejsca intymne, zwracanie uwagi na intymne miejsca dziecka, zawstydzanie dziecka tematyką seksualną, podglądanie, pokazywanie materiałów pornograficznych, ekshibicjonizm, grooming.
- Przemoc rówieśnicza – ze szczególnym uwzględnieniem formy przemocy online, na przykład: szydzenie z wyglądu, z choroby, z dysfunkcji, dysponowanie wizerunkiem bez zgody rówieśnika, namawianie do przestępstwa, wyśmiewanie, używanie przemocy fizycznej.
- Zaniedbanie – stałe/ciągłe niezaspokajanie podstawowych potrzeb dziecka w tym potrzeb emocjonalnych, na przykład: zaniedbanie obszarów opieki zdrowotnej, edukacji, odżywiania czy zapewnienia bezpiecznych warunków życia.
- Personel – pracownik parafii, głównie każdy ksiądz, bez względu na formę zatrudnienia, które z racji pełnionej funkcji lub zadań mają kontakt z dziećmi.
- Opiekun dziecka – osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny/rodzic zastępczy.
- Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
- Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.
- Zespół Interwencyjny (doraźny) – zespół powołany przez proboszcza parafii. W skład zespołu wchodzą: proboszcz, wikary oraz pracownicy mający wiedzę o krzywdzeniu dzieci. W pracę zespołu może zostać włączony rodzic/opiekun prawny, a także przedstawiciele instytucji wspierających poradnię w szczególności pracownicy opieki społecznej, policji i sądu.
ROZDZIAŁ II – ROZPOZNAWANIE CZYNNIKÓW RYZYKA KRZYWDZENIA DZIECI I REAGOWANIE NA NIE
§ 2
- Pracownicy parafii / księża posiadają niezbędną wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci.
- W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, proboszcz parafii lub wyznaczony pracownik/ksiądz podejmują rozmowę z rodzicami/prawnymi opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej formy wsparcia i motywowania ich do szukania pomocy.
- Pracownicy parafii monitorują sytuację i dobrostan dziecka.
- Pracownicy znają i stosują zasady bezpiecznych relacji personel-dziecko i dziecko-dziecko.
- Osobami odpowiedzialnymi za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia są wszyscy pracownicy parafii.
- Osobą prowadzącą rejestr spraw zgłaszanych jest proboszcz parafii.
- Informacje w rejestrze obejmują: datę, personalia osoby zgłaszającej, personalia dziecka, krótki opis sprawy, planowane kroki i ustalenia.
ROZDZIAŁ III – PROCEDURY INTERWENCJI W PRZYPADKU KRZYWDZENIA DZIECKA
§ 3
- W przypadku podjęcia przez pracownika parafii podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji proboszczowi parafii.
- Z dzieckiem krzywdzonym proboszcz parafii przeprowadza rozmowę, udzielając mu niezbędnego wsparcia.
§ 4
- Proboszcz wzywa opiekunów dziecka, którego krzywdzenie podejrzewa, oraz informuje ich o podejrzeniu.
- W sytuacji gdy potencjalnym sprawcą krzywdzenia dziecka jest rodzic wyłącza się go z działań/spotkań/ustaleń. Wówczas rozmowy prowadzi się z drugim rodzicem/kuratorem rodziny.
- Jeżeli oboje rodzice są potencjalnymi sprawcami krzywdzenia dziecka i nie można wskazać opiekuna, który zagwarantuje dziecku bezpieczeństwo nawiązuje się współpracę z odpowiednimi służbami/instytucjami, aby zabezpieczyć dziecko.
- Proboszcz powinien sporządzić opis sytuacji rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem i rodzicami, oraz plan pomocy dziecku.
- Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
1) podjęcia przez parafię działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji;
2) wsparcia, jakie parafia zaoferuje dziecku;
3) skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba.
§ 5
- W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu) proboszcz powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: proboszcz/wikary i wyznaczeni księża.
- Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, spełniający wymogi określone w § 4 pkt. 3 ww. Polityki, na podstawie zebranych informacji.
- W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, powołanie zespołu jest obligatoryjne. Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające, podczas którego może zaproponować opiekunom zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół.
§ 6
- Plan pomocy dziecku jest przedstawiany opiekunom z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.
- Proboszcz informuje opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej bądź przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego – procedura „Niebieskie Karta” – w zależności od zdiagnozowanego typu krzywdzenia i skorelowanej z nim interwencji).
- Po poinformowaniu opiekunów – zgodnie z punktem poprzedzającym – proboszcz parafii składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka pomocy społecznej lub przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.
- Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
- W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie.
§ 7
- Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji. Kartę załącza się do teczki indywidualnej dziecka.
- Wszyscy pracownicy parafii i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
ROZDZIAŁ VI – ZASADY OCHRONY WIZERUNKU DZIECKA
§ 8.
- Parafia zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
- Parafia, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
§ 9
- Upublicznienie przez pracownika parafii wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka. Dobrą praktyką jest również pozyskiwanie zgód samych dzieci.
- Pisemna zgoda powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie na stronie parafii lub w innym kanale medialnym w celach promocyjnych).
- Pracownikowi parafii nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie parafii bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.
- W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, pracownik parafii może skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
- Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, msza święta, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
ROZDZIAŁ VII – ZASADY DOSTĘPU DZIECI DO INTERNETU ORAZ OCHRONY PRZED SZKODLIWYMI TREŚCIAMI
§ 10
- Parafia, nie zapewnia dzieciom bezpośredniego dostępu do Internetu.
- Na terenie parafii dostęp do Internetu mają tylko pracownicy parafii, wykorzystując do tego celu sprzęt placówki i to oni odpowiadają za treści udostępniane dzieciom na jej terenie.
- Pracownik parafii czuwa też nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu przez dzieci, jeśli podczas zajęć dziecko korzysta z własnego sprzętu i prywatnego transferu danych.
- W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści, informację o dziecku, które korzystało z komputera, tabletu lub telefonu w czasie ich wprowadzania, pracownik przekazuje proboszczowi, który powiadamia opiekuna oraz może zaaranżować dla dziecka rozmowę z psychologiem lub pedagogiem w poradni.
- Pedagog/psycholog w poradni przeprowadza z dzieckiem, o którym mowa w punktach poprzedzających, rozmowę na temat bezpieczeństwa w Internecie.
- Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy pedagog/psycholog uzyska informację, że dziecko jest krzywdzone, podejmuje działania opisane w rozdziale III niniejszej Polityki.
ROZDZIAŁ VII – MONITORING STOSOWANIA POLITYKI
§ 11.
- Proboszcz wyznacza osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem w parafii.
- Osoba ta, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce.
- Osoba odpowiedzialna przeprowadza wśród pracowników parafii raz w roku ankietę monitorującą poziom realizacji polityki.
- Osoba odpowiedzialna za Politykę opracowuje wnioski i przedstawia je proboszczowi parafii.
- W razie zaistnienia potrzeby proboszcz wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom parafii, dzieciom i ich opiekunom nowe brzmienie Polityki.
ROZDZIAŁ XI – PRZEPISY KOŃCOWE § 12
- Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
- Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników parafii, dzieci i ich opiekunów, w szczególności poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną oraz poprzez zamieszczenie na stronie internetowej, a także wywieszenie w widocznym miejscu w siedzibie w wersji skróconej, przeznaczonej dla dzieci.